امام کاظم علیه السّلام فرمودند:

مَنِ اقتَصَد وَ قَنَعَ بقیَت عَلیهِ النِّعمَهُ، مَن بَذَّرَ وَ اَسرَفَ زالَت عَنهُ النِّعمَهُ؛

هر کس میانه روی و قناعت کند، نعمت بر او باقی می ماند. هر کس ولخرجی و اسراف کند، نعمت از دستش می رود.

بحارالأنوار، ج75، ص327

فرهنگ قناعت، از آموزه های مهم دین ماست.
هدر دادن نعمتها و اسراف و ولخرجی هم از گناهان بزرگ است و نتیجه چنین ناسپاسی ها، از دست دادن نعمتهای الهی است.
قناعت، یک سرمایه است.
انسان قانع، از روحی سرشار و آرام برخوردار است.
دوری از افراط و تفریط و حرکت در «خطّ اعتدال» از هر جهت برای انسانها و جامعه ها مفید است.
در روایات، مهمترین عامل «بقای نعمت»، قدردانی و سپاس دانسته شده است و مؤثرترین عامل برای «زوال نعمت» ناسپاسی و اسراف.
امروز، امکانات فراوانی هدر می رود که چه بسا عده ای نیازمند همانهایند. عدّه ای از فرطِ دارایی، نمی دانند داشته های خود را چگونه خرج و مصرف کنند. عدّه ای هم به سبب فقر، دستشان از امکانات کوتاه است و در رنج به سر می برند. آیا این تبعیض طبقاتی و تفاوت فاحش، پسندیده خداست؟
کیمیایی کنم تو را تعلیم
که در اکسیر و در صناعت نیست
رو قناعت گزین که در عالم
کیمیایی به از قناعت نیست(1)
قدردان نعمتهای الهی باشیم تا محبوب خدا گردیم.

پی نوشت:
1. انوری.
منبع: حکمت های کاظمی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام کاظم علیه السلام)، جواد محدثی، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول (1390)